Protetyka - fakty i mity o leczeniu zębów

Doktor Michał Woroncow. Lekarz dentysta, specjalizacja I st.stomatologii ogólnej
Pracował w zawodzie technika dentystycznego.
Nauczyciel, wykładowca i egzaminator na wydziałach Higieny Stomatologicznej i Techniki Dentystycznej. Przyjmuje w klinice Awodent, ul. Gołębiowskiego 2, Warszawa

Wywiad z ekspertem dr Michałem Woroncowem z kliniki Awodent na Żoliborzu w Warszawie dla Redakcji MEDserwis.pl
Panie Doktorze, czy prawda jest, że na tle populacji innych krajów zachodniej Europy stan uzębienia Polaków nadal wypada źle ? Jeżeli tak, jakie są tego główne przyczyny?

Dr M.W. : Jeżeli chodzi o stan uzębienia polskiego społeczeństwa to można z umiarkowanym optymizmem powiedzieć , że jest coraz lepiej. Wzrasta zainteresowanie profilaktyką, rośnie wiedza o tym, jak prawidłowo dbać o zęby, żeby zapobiec poważnym zmianom chorobowym. Coraz częściej to pacjent sam prosi lekarza o fluoryzację i czyszczenie. Wszyscy zdają sobie sprawę z tego, jak istotny jest ładny uśmiech. Przełamane zostały stereotypy, że tylko dzieciom „wypada” chodzić z aparatem ortodontycznym. Teraz ortodontycznie leczą się pacjenci w bardzo różnym wieku. Dzięki profilaktyce można się długo cieszyć własnymi, zdrowymi i zadbanymi zębami.

U części społeczeństwa polskiego panuje przekonanie, że niezależnie od tego, jak dba się o zęby, kiedyś i tak przyjdzie nam założyć protezę. Czy to przekonanie ma rację bytu w świetle rozwoju współczesnej stomatologii?

Dr M.W.: Dzięki ogromnemu rozwojowi medycyny ludzie żyją coraz dłużej. W dzisiejszych czasach przeciętna długość życia kobiety wynosi 80 lat, a mężczyzny 72 lata. To wyniki badań opublikowanych przez Światową Organizację Zdrowia. Te dane świadczą o tym, że żyjemy średnio o pięć lat dłużej niż 20 lat temu. Niestety wypełnienia zakładane w zębach nie są wieczne, trzeba je wymieniać. Trzeba leczyć zęby, czasami kanałowo. Często różne inne choroby wpływają na stan jamy ustnej i uzębienia . Trzeba jednak podkreślić , że dzięki systematycznemu dbaniu o zęby i postępowi stomatologii, w tym stomatologii osób starszych, coraz więcej ludzi może cieszyć się własnymi zębami do późnej starości.

Niektórzy pacjenci twierdzą, że brak jednego czy dwóch zębów nie przeszkadza, zwłaszcza, kiedy tego nie widać. W związku z tym, czy jest medyczne uzasadnienie konieczności uzupełniania pojedynczych czy nielicznych braków zębowych?

Dr M.W.: Dużą bolączką i pacjenta i stomatologa jest sytuacja, kiedy pacjent z ubytkiem zjawia się w gabinecie zbyt późno. Na skutek braku pojedynczych zębów wraz z upływającym czasem odtworzenie stanu uzębienia staje się bardzo trudne a czasami nawet niemożliwe. Na skutek ubytków powstałych w jamie ustnej powstają takie sytuacje, jak bierne wyrzynanie zębów, przesuwanie się zębów, zamykanie luki po brakującym zębie czy obniżenie wysokości zwarcia. Pacjent chce mieć estetyczne, szybko zrobione uzupełnienie, a na skutek odkładania wizyty u lekarza w czasie, leczenie jest utrudnione. Dlatego też, po ekstrakcji czy utracie zęba, bardzo ważne jest jak najszybsze odtworzenie fizjologicznych warunków, by uniknąć późniejszych problemów. Przy dzisiejszym stanie stomatologii możliwe jest natychmiastowe uzupełnienie ubytków, choć trzeba pamiętać, że nie jest to praca ostateczna, tę możemy wykonać po całkowitym wygojeniu.

W przypadku pojedynczych braków zębowych czy istnieje tańsza metoda niż wszczepienie implantów?

Dr M.W.: Oczywiście tak, implanty zębowe są cały czas dla części społeczeństwa dosyć kosztowne. Można wykonać niedrogie uzupełnienie ruchome, a pacjent może w dłuższym czasie zgromadzić środki finansowe na implant. Możemy zrobić most, choć to rozwiązanie wymaga ingerencji w tkankę sąsiednich zębów. Czasami są warunki do wykonania protezy szkieletowej, co jest rozwiązaniem bardziej komfortowym dla pacjenta. Warto więc przed wykonaniem uzupełnienia zasięgnąć porady specjalisty i z nim przedyskutować możliwe rozwiązania, nie tylko bazować na wiedzy znalezionej na forach internetowych.

Jakie uzupełnienia protetyczne są najlepsze pod względem estetyki?

Dr M.W.: Nie materiał, a przede wszystkim wiedza i precyzja wykonania stanowi o estetyce pracy protetycznej. To ma kluczowe znaczenie. Na sukces końcowy pracuje cały zespół, w tym technik dentystyczny i lekarz . Dobrze jest wiedzieć, że protetyka to nie tylko uzupełnienie brakujących zębów. Często połatany, ale zdrowy jeszcze ząb wymaga korony czy wkładu, dzięki czemu będzie ładniejszy, zdrowszy i trwalszy. Jego wygląd wpłynie na ogólną estetykę uzębienia w jamie ustnej.

Co to są koronki bezmetalowe i kiedy należy je stosować?

Dr M.W.: Możliwe jest wykonanie koron pełnoceramicznych albo na podbudowie z materiałów, które są jasne. Problem z metalem jest taki, że szary kolor przebarwia czasem dziąsło lub przez ząb „przebija” szary kolor. Bywa, że zęby nie są do końca wykształcone i wtedy niewielkie - taka pełnoceramiczna korona - daje świetny efekt. Przy nacisku na estetykę trzeba rozważyć korony bezmetalowe. Natomiast nie zawsze jest konieczność stosowania tak drogich rozwiązań – na przykład w odcinku bocznym.

W Internecie krążą opinie, że najlepsze i najtrwalsze są protezy acetalowe. Czy to prawda i czym się one charakteryzują?

Dr M.W.: Nie polecam tych protez pacjentom, ponieważ przenoszą siły żucia w sposób niefizjologiczny na podłoże kostne. Mnie osobiście, z punktu widzenia lekarza nie podoba się ten sposób mocowania. Uważam, że lekarz powinien proponować najlepsze rozwiązania dla pacjenta, a nie to, co jest najmocniej reklamowane.

Niektórzy twierdzą, że krwawienie po założeniu protezy natychmiastowej jest normalne i nie należy się tym przejmować. Jakie jest Pana zdanie na ten temat?

Dr M.W.: Możemy u pacjenta wykonać: uzupełnienie natychmiastowe, wczesne i wreszcie uzupełnienie po wygojeniu się podłoża kostnego. W przypadku natychmiastowego uzupełnienia , które zawsze jest tymczasowe, krwawienie po zabiegu jest naturalne, bowiem natychmiast po usunięciu zęba zakładamy protezę. Jeżeli wykonujemy uzupełnienie wczesne, ze względów estetycznych, w oczekiwaniu na protezę, wtedy krwawienie nie powinno się pojawić. W przypadku uzupełnienia po wygojeniu się podłoża kostnego nie powinno być żadnych dolegliwości. Również w przypadku protez szkieletowych czas adaptacji jest bardzo krótki. Rolą lekarza jest tak przeprowadzić leczenie by było skuteczne i jak najszybsze. W przypadku jakichkolwiek dolegliwości konieczne jest natychmiastowe skonsultowanie się z lekarzem, który wykonał uzupełnienie.

Słyszy się czasem opinie, ze jeżeli pacjent ma większość zębów sztucznych lub protezę całkowitą, nie musi już tak starannie dbać o zęby, bo i tak się nie ma już co zepsuć. Co na to ekspert?

Dr M.W.: Podstawowa zasada higieny brzmi: nie powinniśmy w protezie spać. Warunki pod płytą protezy sprzyjają nadkażeniem przez grzyby. Jest grupa dolegliwości z tym związanych określana jako stomatopatie protetyczne, które występują często przy całodobowym używaniu protez. Protezy czyścimy odpowiednią do tego celu szczoteczką i pastą, którą kupujemy w aptece, myjemy po wyjęciu przed snem i czyścimy ponownie rano przed włożeniem do jamy ustnej. Po posiłkach dobrze jest wypłukać protezę pod bieżącą wodą, by uniknąć gromadzenia się resztek. Choć to trzecie zęby, jednak wymagają dbałości o higienę dla komfortu i zdrowia pacjenta. I pamiętajmy , wszystko się zmienia, również nasze warunki kostne. Dlatego protezę co 5 lat należy wymienić na nową.
Panie Doktorze, bardzo dziękuję za rozmowę. /rozmawiała Anna Wojciechowska/

AWODENT Klinika Stomatologiczna

Warszawa, ul. Gołębiowskiego 2

+48 22 666 18 33