Uzupełnienia protetyczne mają na celu nie tylko przywrócenie estetyki , ładnego uśmiechu ,ale również prawidłową wymowę, prawidłowe funkcjonowanie stawu skroniowo – żuchwowego. Należy pamiętać, że cała jama ustna ponosi konsekwencje utraty zębów. Zęby okalające lukę po utraconym zębie pochylają się, zęby łuku przeciwstawnego wysuwają się z zębodołów co wpływa na odsłonięcie się korzeni oraz utratę powierzchni biorącej udział w żuciu. Zmniejszenie się tej powierzchni oraz przechylenia zębów powodują obniżenie wysokości zwarciowej co doprowadza do zaburzeń w funkcjonowania stawów. Utrata zęba w odcinku przednim wpływa na estetykę, ale również na fonetykę. Język rozrasta się przejmując niekiedy dodatkowe funkcje. Wszystkim tym zmianom można zapobiec uzupełniając braki zębowe możliwie jak najszybciej.
Protezy zębowe mogą być tymczasowe lub docelowe. Częstą procedurą jest wykonanie protezy jeszcze przed zabiegiem. Ten typ nazywamy protezą natychmiastową. Zapewnia dobre gojenie się rany oraz poprawną estetykę. Należy pamiętać, że protezy tymczasowe są wykonane z materiałów o mniejszej trwałości niż docelowe (akryl kompozyt), ale są łatwe do modyfikacji i naprawy.Protezy docelowe możemy podzielić na ruchome, czyli takie które pacjent samodzielnie może wyjąć z jamy ustnej oraz stałe zdejmowane przez lekarza. Protezy ruchome są mniej komfortowe. Wymagają wyjmowania z jamy ustnej podczas higienizacji, zajmują więcej miejsca ze względu na elementy dodatkowe kotwiczące protezę na podłożu. Klasycznie wykonane protezy posiadają klamry, zazwyczaj metalowe, zaburzające estetykę. Aby uniknąć widoku metalu w jamie ustnej można wykonać dodatkowo korony z elementami zaczepowymi ukrytymi w protezie ( zatrzaski, zasuwy). Protezy stałe to korony, wkłady, licówki oraz mosty. Korony pokrywają całą powierzchnię zęba, zabezpieczają przed próchnicą, są filarami mostów. Wykonujemy je z porcelany napalanej na metal lub tlenek cyrkonu. Porcelana jest wysoce estetyczna i gładka, co ogranicza odkładanie się płytki nazębnej. Podbudowa korony z metalu lub tlenku cyrkonu nadaje koronie odpowiednią wytrzymałość. Wybór materiału na podbudowę zależy od występujących u pacjenta alergii (u pacjentów uczulonych na niektóre metale) oraz planowanej pracy. Złoto i tlenek cyrkonu to podbudowy biokompatybilne i nie alergizujące jednakże ze względu na wytrzymałość nie możemy za ich pomocą wykonać niektórych konstrukcji. Dodatkowo złoto w jamie ustnej nie powinno egzystować z innymi metalami ponieważ pojawia się ogniwo (prąd stały
Wkłady możemy podzielić na koronowe i koronowo-korzeniowe. Wkłady koronowe to inaczej inlaye, onlaye. Wskazaniem do ich wykonania są rozległe ubytki w zębach bocznych. Materiały z których można je wykonać to kompozyt, porcelana i metale dające większą wytrzymałość niż konwencjonalne wykonane wypełnienia kompozytowe. Wkłady koronowo-korzeniowe mają na celu odbudowę zrębu koronowego na dobrze przeleczonym kanalowo korzeniu zęba. Licówki są uzupełnieniem pokrywającym wargową powierzchnię zębów, wymagają małej ingerencji w obrębie własnych tkanek, umożliwiają zmianę koloru i kształtu zęba. Materiałami jakie stosuje się to ceramika i kompozyt. Mosty to stałe uzupełnienia protetyczne uzupełniające braki międzyzębowe. Konstrukcja mostu składa się z conajmniej dwóch koron protetycznych połączonych przęsłem, elementem zastępującym ząb. Do wykonania mostów docelowych stosujemy ceramikę napalaną na metale lub cyrkon, mosty tymczasowe zrobione są z kompozytu lub akrylu. Wykonanie mostu wymaga poświęcenia, zeszlifowania części tkanek twardych zębów okalających lukę zębową, a przęsło nie może być zbyt długie ( max ok 3 cm), gdyż ulegali by ugięciu i uszkadzały niejsce po usuniętymi zębie. Mosty wymagają szczególnej higienizacji pod przęsłem z zastosowaniem specjalnych nici dentystycznych i szczoteczek. Najbardziej nowoczesną metodą leczenia braków uzębienia są implanty protetyczne. Najczęściej procedura składa się z dwu etapów. Chirurgicznego polegającego na zainstalowaniu w kości implantu. Proces wgajania implantu w kości zazwyczaj trwa od 3 miesięcy do roku. Po wgojeniu następuje procedura protetyczna, której zwieńczeniem jest korona przykręcona do implantu w kości. Leczenie implantologiczne spowodowało odciążenie pozostałych zębów od preparacji i przenoszenia sił z protez konwencjonalnych ( mostów, protez ruchomych) Wszystkie prace protetyczne narażone są stałe na działanie sił zgryzowych. Działanie to jest całodobowe, nawet w nocy przełykamy kontaktując zębami. Prace w jamie ustnej wymagają szczególnej higieny i kontroli stomatologicznej, raz na pół roku.
Dr n. med. Andrzej Bożyk, specjalista protetyk, Elektoralna Dental Clinic.
Zobacz więcej >>